نذورات مردم خالدآباد در گذشته

  1. خانه
  2. chevron_right
  3. آئین های اجتمایی
  4. chevron_right
  5. نذورات مردم خالدآباد در گذشته

نذورات انواع مختلفی دارند اما اولین و احتمالاً متبرک ترین نذر از گذشته تا امروز نذر سیراب گردانیدن عزاداران حسینی بوده است.

توزیع شربت در ایام محرم و مخصوصاً شب عاشورا از نذورات بسیار رایج خالدآباد بوده و هست. در میان عزاداران خالدآبادی به قیافه جالبی برمی‌خوریم که ۴۰ تا ۵۰ سال پیش نذر کرده بود که در محرم به یاد لب تشنه شهدای کربلا به مردم آب دهد و هرساله نذر خود را در تکایا ادا می‌کند.

نوع بعدی نذر اطعام عزاداران حسینی است برای ادای این نذر به هنگام غروب آفتاب بعد از مراسم عزاداری برای عزاداران غذای نذری آماده می‌کردند و به آنها شام می‌دادند این غذاها شامل انواع مختلف ازقبیل قیمه ، پلوی ساده و گوشت و ادویه بود. این نذر به علت کمبود برنج در آن زمان به گروه خاص و اعیان اختصاص داشت که توانایی خرید این محصول را داشتند.

گونه دیگر نذر که امروزه نیز به قوت خود باقیست پخت حلیم است. روش پخت حلیم بدین صورت بود که گوشت یک گوسفند و یا بیشتر را با مقداری گندم و نخود مخلوط می‌کردند و در حال پختن آنقدر به مواد کفگیر می‌زدند که گوشت‌ها بطور کامل ازهم جدا شود و حلیم غلیظی بدست آید و اغلب اوقات پختن حلیم را از غروب آفتاب شروع می‌کنند و سپیده‌دم روز بعد بین مردم پخش می‌کنند.

نذر جالب دیگری که شکل خاصی نیز داشت نذر نان اُشْکِوا (Oshkeva) بود این نذر خاص حضرت عباس(ع) بود و در روز تاسوعا ادا می‌شد. این نان به رنگ زرد و کمی مزه شیرین داشت. دلیل ادای این نذر در روز تاسوعا اختصاص این روز به عباس بن علی(ع) علمدار کربلا بود و مقدار و چگونگی ادای این نذر بستگی به نذر کننده داشت.

نوع بعدی نذر افطاری برای روزه‌داران ماه مبارک رمضان بود که عبارتند از نان روغنی ، نان و ماست ، نان و پنیر و سبزی ، حلوا ، آش رشته ، آش گندم و آش جو ، نان تابه‌ای (نون تُوْگِه – Towgeh) ، قٌبْچی (نان کوچک با ضخامت زیاد) ، خرما ، شیر .

نذر دیگری که در میان مردم رایج بود نذر سمنو بود که به نیت حضرت فاطمه پخته می‌شد.

نوع دیگر نذر انداختن سفره برای ائمه ازجمله سفره حضرت ابوالفضل – سفره حضرت رقیه و سفره حضرت زینب بوده است.

بسیاری از نذورات نیز اختصاص به ماههای محرم و صفر نداشت و ادای آنها در سایر ماههای سال هم مرسوم بود مانند نذر آجیل مشگل‌گشا ، نذر روضه‌خوانی برای ائمه ، نذر صلوات ، نذر ختم سوره یس و انعام. نذرهایی هم اختصاص به اماکن زیارتی بویژه مکه و مدینه و عتبات عالیات داشتند که عبارت بودند از خواندن سوره یا سوره‌هایی از قرآن.

از دیگر نذورات ، نذر برای بقاع متبرکه ازجمله امامزاده آقاعلی عباس(ع) و شاهزاده محمد بود که عبارت بود از اینکه نذر می‌کردند برای برآورده شدن حاجت و خواسته‌شان با پای پیاده به سمت بارگاه امامزادگان بروند.

از دیگر صور نذر در ماه مبارک رمضان بیدار کردن اهالی خالدآباد برای خوردن سحری و انجام فرایض دینی بود و بعضاً عده‌ای که صدای خوشی داشتند بر بالای پشت بام خانه‌ها اقدام به شب‌خوانی می‌کردند.

از دیگر نذورات مردم خالدآباد نذر وقف و امور وقفی بود ازجمله احداث و وقف آب انبار و زمین‌های کشاورزی که استفاده کننده از آن متعهد می‌شد که مقداری از محصولات آن زمین را به فقرا دهد.

ادای نذورات بطورکلی به اشکال مختلف انجام می‌شد و صورت ادای آن بستگی به سطح زندگی صاحب نذر ، میزان اهمیت نذر برای فرد و میزان اعتقاد باطنی به معقوله نذر داشت. بعضی از نذورات بطورکلی منسوخ یا از میزان آن کاسته شده است اما بیشتر آنها مانند پخت آش رشته ، شله زرد ، حلیم ، حلوا ، نان و پنیر و سبزی همچنان به قوت خود باقی هستند و حتی گسترش بیشتری یافته‌اند.

فهرست